
کربنات کلسیم چیست ؟ ترکیبی است معدنی که به دلیل خواص ویژه شیمیایی و فیزیکی که دارد در گستره زیادی از صنایع مورد استفاده قرار می گیرد . گرید های مختلف این محصول در مش بندی های مختلف عرضه می شوند که معمولترین آن ها عبارتند از مش 1500 ، مش 2500 ، مش 500 ، و مش 800 . جهت سفارش ، خرید ، فروش و اطلاع از قیمت کلسیم کربنات با مشاوران ما در موسسه مبتکران شیمی در ارتباط باشید.
فروش کربنات کلسیم :
در حال حاضر موسسه ی مبتکران شیمی به عنوان یکی از تامین کنندگان محصولات شیمیایی کشور, طیف گسترده ای از مواد شیمیایی آزمایشگاهی و صنعتی را از برندهای معتبر در اختیار تولید کنندگان قرار می دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید با همکاران ما در ارتباط باشید.
خرید کربنات کلسیم :
جهت اطلاع از نحوه ی فروش این محصول و ثبت سفارش شما می توانید با همکاران ما در واحد فروش موسسه مبتکران شیمی در ارتباط باشید.
اطلاعات محصول |
تولید کننده: چین CAS NO: 471-34-1 |
آنالیز محصول |
کربنات کلسیم چیست؟
کلسیم کربنات (به انگلیسی Calcium carbonate) با فرمول شیمیایی CaCO3 از جمله مواد معدنی است که به وفور در پوسته زمین یافت می شود . سفید کریستالی است و بوی خاصی ندارد ، در آب تقریبا نامحلول است و در واکنش با اسید ها گاز کربن دی اکسید آزاد می کند .
ذرات کربنات کلسیم از این بابت جذابند که در زمینه های مختلف شیمیایی ، محیط زیستی و زیست مهندسی کاربرد دارند .
استفاده در تصفیه آب نیز یکی دیگر از کاربری های این ترکیب است . به عنوان مثال از آن برای حذف یون های فلزات سنگین مانند Cu+2 ، Pb+2 ، Cd+2 ، Zn+2 و Cr+6 استفاده می شود . فیلتر های CaCO3 بهره وری بالاتری در مقایسه با سایر حذف کننده های فلزات سنگین مانند کربن فعال ، پوسته خرچنگ ، خاک اره و… دارند .
در طبیعت CaCO3 را می توان به یکی از سه شکل گچ ، آهک و یا سنگ مرمر مشاهده کرد . گچ و سنگ آهک نسبتا نرم هستند و به راحتی به صورت پودر در خواهند آمد که سمی نیست و معمولا رنگی سفید دارد . این خواص موجب گشته اند که پودر سنگ آهک به عنوان پرکننده در محصولات بسیاری مورد استفاده قرار بگیرد .
برخی دیگر از پودرهای سنگ آهک را به دلیل خواص شیمیایی که دارد مورد استفاده قرار می دهند ، به عنوان مثال عمل کردن به عنوان منبع کلسیم در غذای حیوانات و یا به عنوان تنظیم کننده اسیدیته در برخی محصولات کشاورزی و دارویی .
خواص فیزیکی و شیمیایی
در جدول زیر می توان برخی از خواص فیزیکی و شیمیایی این ترکیب را مشاهده کرد :
فرمول شیمیایی | CaCO3 |
جرم مولی | 100.086 g/mol |
مشخصات ظاهری | کریستال سفید بدون رنگ و مزه |
نقطه ذوب | بین 1517-2442 درجه فارنهایت تجزیه می شود |
نقطه جوش | تجزیه می شود |
حلالیت | عملا در آب و الکل نا محلول است |
منابع و روش تولید
دو منبع عمده برای کربنات کلسیم وجود دارد : کلسیم کربنات سطحی (GCC) و رسوبی (PCC)
GCC از زمین استخراج شده و در مقادیر متفاوت در کلسیت ، آراگونیت ، واتریت ، سنگ آهک ، گچ ، مرمر و یا تراورتن وجود دارد . پس از استخراج بسته به نوع کاربری این محصول به صورت خشک و یا مرطوب آماده می شود . از سوی دیگر PCC می تواند به صورت سه شکل کریستالی بسته به نوع فرآیند و ناخالصی های موجود تولید شود : کلسیت (رومبوهدرال) ، آراگونیت (اورتوهومبیک) و واتریت (هگزاگونال) .
کلسیت از لحاظ ترمودینامیکی پایدارترین نوع در شرایط محیطی است اما دو نوع دیگر می توانند تحت شرایط خاصی تشکیل شوند . آراگونیت از حلالیت و دانسیته بیشتری در مقایسه با کلسیت برخوردار است و معمولا به صورت کریستال های سوزن مانند اورتوهومبیک شکل می گیرد (رخ دادن این حالت مستلزم دما و فشار بالا ست ) . این ترکیب ثبات زیادی ندارد و به آرامی به کلسیت تبدیل می شود . واتریت نیز از لحاظ ترمودینامیکی کمترین ثبات را داشته و در شرایط محیطی به ندرت مشاهده شده است .
روش های تولید
سه روش معمول برای تولید کربنات کلسیم رسوبی وجود دارند : فرآیند آهک سودا ، ،فرآیند کلسیم کلرید و فرآیند کربوناسیون که در زیر می توان آن ها را مشاهده کرد :
Ca(OH)2 + Na2CO3 ↔ CaCO3 + 2NaOH (1
CaCl2 + Na2CO3 ↔ 2NaCl + CaCO3 (2
3) Ca(OH)2 + CO2 ↔ CaCO3 + H2O
خواص نمونه ای از محصول تولیدی به روش PCC : خلوص بالای 99% ، دانسیته 2.7 g/cm3 ، اندازه ذرات کوچکتر از 2 میکرومتر (70%ذرات) برای مصرف رنگ دانه ها و پرکن ها و سطح ویژه 10 m2/g .
کلسیم کربنات رسوبی به دلیل خلوص بالا و خواصی که دارد در گرید های غذایی ، دارویی و آرایشی بهداشتی تولید و به مصرف کنندگان عرضه می شود .
موارد مصرف
همانگونه که پیشتر توضیح داده این محصول کاربردهای فراوانی دارد که در ادامه به صورت موردی به آن ها خواهیم پرداخت :
کاغذ
بیش از 30 سال است که کربنات کلسیم در صنعت کاغذ مورد استفاده قرار می گیرد . هر دو نوع GCC و PCC را می توان به عنوان پرکن و رنگدانه پوششی مورد استفاده قرار داد و کاغذی با سفیدی ، درخشندگی و خواص چاپی خوب تولید کرد .
پلاستیک
کلسیم کربنات مهم ترین ماده استفاده شده در پلیمرهاست و کاربرد اصلی آن در پلاستیک های سفت مانند PVC، پلی استرهای غیراشباع ، پلی پروپیلن و پلی اتیلن است . حوزه های دیگر عبارتند از لاستیک ، کفپوش های لاتکس فومی ، آب بندها و چسب ها .
محیط زیست
به عنوان یک ترکیب طبیعی برای کاربردهای حفاظت از محیط زیست مانند سولفورزدایی از گاز ، تصفیه آب ، تصفیه پساب و خنثی سازی اسیدی بودن دریاچه ها و جنگل ها عالی است .
کشاورزی
کربنات کلسیم یکی از قدیمی ترین کودهایی است که توسط انسان جهت بهبود کشت مورد استفاده قرار گرفته است .یونانیان و رومی ها به خواص این ماده برای تنظیم pH پی برده و از دیرباز از آن استفاده می کردند . سالانه در اروپا چیزی بیش از 4.5 میلیون تن از این کود خرید و فروش می شود . یکی دیگر از کاربردهای مرتبط با کشاورزی استفاده در غذای حیوانات به عنوان منبع کلسیم است .
از دیگر موارد مصرف و کاربردهای کلسیم کربنات استفاده در ساخت وسازهای و ساز و مهندسی ، تولید شیشه ، سرامیک ، گچ تخته سیاه ، مواد آرایشی بهداشتی و … را می توان نام برد .
پزشکی
کربنات کلسیم خوراکی دارویی است که برای جلوگیری و یا درمان کمبود کلسیم در خون برای افرادی که مقادیر لازم از کلسیم را دریافت نمی کنند تجویز می شود. این ماده را می توان برای درمان بیماریهایی مانند پوکی استخوان و کم کاری غده تیروئید مصرف کرد. همچنین در برخی از افراد نیز مانند مادران باردار جهت اطمینان از دریافت مقدار کافی کلسیم تجویز می شود.
علاوه بر این ، مطالعاتی در زمینه استفاده از آن برای سیستم های دارو رسانی شده است. بر اساس این تحقیقات در دوز حداقلی و ایمن قابلیت انجام کارهای درمانی بدون داشتن عوارض جانبی بر بدن را دارد .
حلالیت
CaCO3 حلالیت بسیار پایینی در آب خالص دارد ( 15mg/L @ 25 °C ) اما در آب باران اشباع از کربن دی اکسید ، حلالیتش به دلیل تولید کلسیم بی کربنات افزایش می یابد . افزایش حلالیت در آب باران اشباع با کربن دی اکسید نیروی محرکه فرسایش سنگ آهک بوده و همین امر موجب تشکیل غارها ، و رسوبات استالاگمیت و استالاکتیک خواهد شد .
واکنش با اسید ها
به صورت کلی واکنش کربنات کلسیم با اسید ها موجب تولید آب و گاز کربن دی اکسید خواهد شد . این واکنش دو مرحله کلی دارد : 1- ابتدا در اثر واکنش، کربنیک اسید تولید می شود که ماده ناپایداری است 2- کربنیک اسید ناپایدار به آب و کربن دی اکسید تجزیه می شود و گاز CO2 از محلول خارج می گردد . واکنش ها به شرح زیر هستند :
CaCO3 + 2 H+ ↔ Ca+2 + H2CO3
H2CO3 ↔ CO2 + H2O
به عنوان مثال واکنش کلسیم کربنات با HCl ( هیدروکلریک اسید ) را می توان به صورت زیر نوشت :
CaCO₃ + 2HCl → CaCl₂ + CO₂↑ + H₂O
لازم به ذکر است قبل از انجام هرگونه عملیات و تماس با مواد شیمیایی باید MSDS آن مطالعه شود .