اسید فسفریک یک افزودنی غذایی رایج در غذاهای فراوری شده است که معمولا مراکز تولید غذا و نوشیدنی از آن برای ایجاد طعم ترش استفاده میکنند. این اسید منبع غنی از فسفر است که یکی از ضروریترین ترکیبات مورد نیاز بدن به شمار میآید. اگر به مقدار کافی از غذاهای حاوی این اسید استفاده شود به تامین فسفر مورد نیاز بدن کمک میکند اما مصرف بیش از اندازه این اسید عوارضی همچون پوکی استخوان و بیماری کلیوی را در پی دارد. در ادامه به بررسی خطرات اسید فسفریک برای سلامتی میپردازیم و مقدار فسفر مورد نیاز بدن را شرح میدهیم.
اسید فسفریک چیست؟
اسید فسفریک مادهای بدون رنگ و بدون بو است که در آب حل میشود. این ماده طعم ترش و دلپذیری در محصولات غذایی ایجاد میکند. همچنین، با اسیدی کردن محیط، مانع رشد باکتریها میشود. جالب است بدانید بیشتر اسیدیته نوشابه به دلیل وجود اسید فسفریک در فرمولاسیون این نوشیدنی است. شما میتوانید برای خرید اسید فسفریک با همکاران ما در مبتکران شیمی تماس بگیرید.
این اسید فواید بسیاری برای بدن دارد، از آنجاییکه اسید فسفریک منبعی غنی از فسفر است، فسفر موجود در آن به همراه کلسیم در افزایش استحکام دندان و استخوانهای بدن نقش دارد. تنها در صورت مصرف مقدار مناسب کلسیم این اتفاق رخ میدهد و خطرات اسید فسفریک برای سلامتی ناشی از مصرف بیش از اندازه این ماده است.
خطرات اسید فسفریک
بسیاری از افراد بیش از اندازه از این ماده استفاده میکنند. به طور طبیعی، فسفر در طیف گستردهای از غذاها یافت میشود بنابراین معمولا فسفر مورد نیاز بدن از طریق رژیم غذایی تامین میشود. گاهی اوقات، مصرف بیش از حد اسید فسفریک میتواند مشکلساز شود. تحقیقات نشان دادند که مصرف بیش از حد فسفر میتواند باعث پوکی استخوان و بیماریهای قلبی شود.
خطر پوکی استخوان
اگر از فسفر بیشتر از نیاز بدن استفاده کنید، کلسیم موجود در بدن شما کاهش پیدا میکند. کاهش کلسیم نیز رابطه مستقیمی با پوکی استخوان دارد. جالب است بدانید مصرف بیش از حد فسفر بر توانایی بدن برای استفاده از سایر مواد معدنی مانند روی، آهن و منیزیم نیز تاثیر میگذارد.
تحقیقاتی در مورد مصرف فسفر و تثیر آن بر استخوانها صورت گرفت. نتایج این تحقیقات حاکی از آن بود که امکان شکستن استخوان در افرادی که هر روز در رژیم غذایی خود نوشابه مصرف میکنند، دو برابر است.
خطرات اسید فسفریک برای بیماری کلیوی
وقتی میزان فسفر موجود در بدن زیاد میشود، کلیه مسئولیت فیلتر کردن فسفر اضافی و خارج کردن آن از بدن است. افرادی که مبتلا به بیماری کیلوی هستند باید به مقدار فسفر مصرفی خود توجه بیشتری داشته باشند، زیرا کلیه آنها قادر به فیلتر کردن تمامی فسفر اضافه موجود در بدن نیست.
خطرات کار با اسید فسفریک
این ماده در دسته ترکیبات خطرناک قرار میگیرد. حین کار با این ماده باید از ماسک، دستکش و عینک محافظ استفاده کنید. استشمام بخارات این ماده نیز باعث حساسیت سیستم تنفسی میشود.
بدن شما به چه میزان فسفر نیاز دارد؟
معمولا مقدار متوسط فسفر خون 2.5 تا 4.5 میلی گرم بر دسی لیتر است. با این وجود، مقدار فسفر مورد نیاز شما به سن افراد بستگی دارد. بزگسالان نسبت به کودکان بین 9 تا 18 سال، به فسفر کمتری نیاز دارند. جالب است بدانید کودکان کمتر از 9 سال به فسفر کمتری نسبت به بزرگسالان نیاز دارند.
به گزارش مرجع مصرف رژیم غذایی (RDA)، مقدار مناسب فسفر برای افراد مختلف به شرح زیر است:
بزرگسالان (افراد بزرگتر از 19 سال) | 700 میلی گرم |
کودکان (9 تا 18 سال) | 1250 میلی گرم |
کودکان (4 تا 8 سال) | 500 میلی گرم |
کودکان (1 تا 3 سال) | 460 میلی گرم |
اطفال (7 تا 12 ماه) | 275 میلی گرم |
اطفال (0 تا 6 ماه) | 100 میلی گرم |
یکی از رایجترین عوارض مصرف بیش از حد فسفر بیماری کلیوی است. عوارض دیگری نیز وجود دارند که کمتر از بیماری کلیوی رایج هستند. یکی دیگر از خطرات احتمالی مصرف بیش از حد فسفر، مسمومیت به ویتامین D و کم کاری تیروئید است. همانطور که مصرف بیش از حد این ماده برای بدن خطرناک است، مصرف مقدار کم این ماده نیز خطراتی در پی دارد.
مصرف مقدار کم فسفر چه عوارضی دارد؟
کمبود فسفر میتواند در نتیجهی مصرف داروهایی مانند انسولین، کورتیکواستروئیدها و آنتی اسیدها ایجاد شود. همچنین، مشکلاتی مانند دیابت، بی اشتهایی و اختلالات ژنتیکی نیز منجر به کمبود فسفر میشود. علائم کمبود فسفر به شرح زیر است:
- درد مفاصل و استخوانها
- از دست دادن اشتها
- اضطراب و خستگی
- رشد ضعیف استخوان در کودکان
در صورت داشتن علائم فوق به پزشک مراجعه کنید.
جمع بندی
بیشتر مردم با خوردن لبنیات، گوشت، مرغ و ماهی در رژیم غذایی روزانه خود، به مقدار کافی کلسیم جذب میکنند. با این وجود، نداشتن رژیم غذایی متعادل باعث میشود فسفر موجود در بدن شما بسیار زیادی یا کم باشد. به عنوان مثال، یکی از مشکلات مصرف روزانه نوشابه، این است که این نوشیدنی حاوی مقدار اسیدی اسید ففسریک است و خطرات اسید فسفریک برای سلامتی شامل بیماری کلیوی و پوکی استخوان است.