کلر ماده در دسترس و با قیمت مناسب است که به طور گسترده به عنوان ماده ضد عفونی کننده مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ضد عفونی کردن سبزیجات، میکرواورگانیسم‌های مضر توسط کلر از بین می‌رود. جالب است بدانید استفاده از ترکیبات کلرداری مانند کلسیم هیپوکلریت (پرکلرین) و سدیم هیپوکلریت باعث می‌شود مقدار باکتری‌ها در عرض سی ثانیه 99.9% کاهش پیدا کند. وقتی این ترکیبات در آب حل شوند اسید هیپوکلروس تشکیل می‌دهند که این اسید قادر است میکرواورگانیسم‌ها مضر مورد نظر ما را از بین ببرد. در ادامه به بررسی کاربرد پرکلرین در گندزدایی سبزیجات می‌پردازیم.
روش گندزدایی سبزیجات با استفاده از پرکلرین
در این بخش به نحوه استفاده از پودر پرکلرین برای تمیز کردن و ضدعفونی کردن میوه و سبزیجات می‌پردازیم. در مرحله اول، می‌توانید آنها را با آب فراوان بشویید تا خاک یا گل در میان سبزیجات باقی نمانده باشد. سپس محلولی از آب و کلسیم هیپوکلریت با غلظت مناسب تهیه کنید و سبزیجات را در آن قرار دهید و دو دقیقه به آن زمان دهید. در این فاصه پرکلرین باعث از بین رفتن میکرواورگانیسم‌های مضر موجود در آنها می‌شود.
پس از چند دقیقه میوه و سبزیجات را کامل آبکشی کنید تا پرکلرین باقیمانده از بین برود. سپس، اجازه دهید سبزیجات در معرض هوا خشک شوند یا آنها را با یک پارچه تمیز خشک کنید.
عوامل موثر بر فرایند گندزدایی
برخی عوامل بر فرایند گندزدایی تاثیر می‌گذارند که شامل pH، دما و زمان قرار دادن سبزیجات در محلول است.
تاثیر pH بر عملکرد کلسیم هیپوکلریت
یکی از نکاتی که بهتر است مورد توجه قرار دهید این است که در pHهای بیشتر از 7 یون‌های هیپوکلریت غالب‌تر می‌شوند و این ماده نمی‌تواند به سرعت میکرواورگانیسم‌ها را از بین ببرد. در شکل زیر می‌توانید تفاوت استفاده از هیپوکلریت کلسیم در pH غیرخنثی را مشاهده کنید. همانطور که می‌بینید در pHهای کمتر از 7 یون هیپوکلریت تشکیل می‌شود که بسیار فعال است. در حالیکه در pHهای بالاتر از 7 یون هیپوکلریت تشکیل می‌شود که فعالیت بسیار کمتری دارد.
می‌توان از این موضوع نتیجه گرفت که اثربخشی کلر تا حد زیادی در نتیجه‌ی pH محلول ایجاد می‌شود. محدوده pH آب طبیعی 6 تا 8.5 است اما ترکیبات معدنی موجود در زیر زمین مانند کلسیم، منیزیم، آهن و غیره بر pH آب تاثیر می‌گذارند. جالب است بدانید هرچه کلر موجود در آب بیشتر باشد، آب قلیایی‌تر می‌شود.
کاهش دادن pH
شما می‌توانید به کمک یک اسید pH آب را کاهش دهید و به کمتر از 7 برسانید، یا با استفاده از یک ماده قلیایی pH آب را افزایش دهید و به بیشتر از 7 برسانید. اگر شما نیز می‌خواهید برای تاثیر بیشتر کلسیم هیپوکلریت در از بین بردن باکتری‌ها و میکرواورگانیسم‌های مضر موجود در سبزیجات از اسید استفاده کنید حتما باید به خوراکی بودن اسید مورد نظر توجه داشته باشید. استفاده از اسیدهای صنعتی بسیار خطرناک است و باعث سوختگی پوست می‌شود. برای ضد عفونی کردن میوه و سبزیجات pH 6-7 ایده آل است.
دمای آب
به طور کلی گرم بودن آب به جلوگیری از آسیب میوه‌ها و سبزیجات کمک می‌کند اما دمای آب نباید خیلی بالا باشد. به طور کلی، پیشنهاد می‌شود برای افزودن کلسیم هیپوکلریت به آب، دمای آب را کمتر از 43 درجه سانتی گراد نگه دارید.
زمان قرار دادن میوه و سبزیجات بر کلسیم هیپوکلریت
اینکه شما چه مدت زمانی میوه و سبزیجات خود را در تماس با کلسیم هیپوکلریت قرار دهید بر از بین بردن باکتری‌ها و میکرواورگانیسم‌ها مضر تاثیر دارد. به طور کلی، تحقیقات نشان داده است که 1 الی 2 دقیقه برای از بین بردن میکروب‌ها کافی است .
نکات ایمنی و مضرات پرکلرین
پرکلرین را در محیطی خشک، خنک و با تهویه مناسب نگهداری کنید. این ماده نباید در معرض نور خورشید یا جرقه قرار بگیرد. بنابراین، توجه داشته باشید که دمای محیط نگهداری از پرکلرین کمتر از پنجاه درجه سانتی گراد باشد. حین استفاده از پرکلرین و افزودن این ماده به آب از ماسک استفاده کنید زیرا استنشاق آن باعث بروز حساسیت تنفسی می‌شود. در صورتیکه مقداری از این ماده را استنشاق کردید فورا از محل آلوده خارج شوید و به مکانی بروید که هوای تازه در آن جریان داشته باشد. اگر این ماده به چشم شما برخورد کرد فورا چشمان خود را با آب فراوان بشویید.
جمع بندی
کاربرد پرکلرین در گندزدایی سبزیجات بسیار پراهمیت است. این ماده باعث از بین رفتن میکرواورگانیسم‌های مضر می‌شود. شما می‌توانید میوه و سبزیجات را در آب و غلظت مناسبی از پرکلرین بگذارید و سپس آبکشی کنید. عواملی مانند pH، دمای آب و زمان نگهداری سبزیجات در آب و پرکلرین بسیار حائز اهمیت است. یک الی دو دقیقه برای از بین بردن میکرواورگانیسم‌های مضر موجود در آب کافی است. سپس شما می‌توانید سبزیجات را آبکشی کنید تا اثری از پرکلرین روی آن باقی نماند.
