گیاهان نیز مانند انسان‌ها به دریافت مواد مغذی نیاز دارند. به همین دلیل، با استفاده از ریشه‌هایشان مواد مغذی مورد نیاز خود را از خاک می‌گیرند. جالب است بدانید در محیط اطراف ریشه باکتری‌ها و قارچ‌هایی وجود دارند که گاهی اوقات به جذب شدن مواد مغذی توسط ریشه کمک می‌کنند. برخی از مواد مغذی برای گیاه ضروری هستند و کمبود آنها می‌تواند مشکلات جدی بوجود آورد. به طور کلی، مواد مغذی مورد نیاز گیاهان به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند که شامل ترکیبات درشت مغذی و ریز مغذی هستند. آهن (Iron) جزو ترکیبات ریزمغذی مورد نیاز گیاه است که نقش مهمی در سلامت و رشد آن دارد. در این مقاله، اثرات و مضرات کود آهن برای گیاهان آپارتمانی را به طور کامل شرح می‌دهیم.
نقش کود آهن در سلامت گیاهان
بدن انسان بدون عنصر آهن نمی‌تواند هموگلوبین تولید کند. از آنجاییکه هموگلوبین انتقال اکسیژن در خون است، متوجه می‌شویم که کمبود آهن آسیبی جدی به بدن انسان و سلامت سلول‌ها می‌زند. این مسئله برای گیاهان نیز صدق می‌کند. در واقع، این عنصر در فرایند فتوسنتز نقش مهمی دارد. اگر گیاه آهن کافی نداشته باشد علائم ظاهری مشخصی پیدا می‌کند که در ادامه به بررسی این علائم می‌پردازیم.
علائم کمبود آهن در گیاه
وقتی گیاه نتواند آهن مورد نیاز خود را از خاک بگیرد، برگ‌های آن به رنگ سبز روشن یا زرد در می‌آیند که این پدیدیه تحت عنوان کلروسیس شناخته می‌شود و یکی از مهم‌ترین نشانه‌های کمبود آهن است.
در کلروسیس سلول‌هایی که دور از رگبرگ قرار دارند کمترین میزان آهن را دریافت می‌کنند. کمبود اهن باعث می‌شود این سلول‌ها نتوانند به درستی فرایند فتوسنتز را انجام دهند و مقدار کافی کلروفیل تولید نکنند. از آنجاییکه کلروفیل مسئول ایجاد رنگ سبز گیاهان است، کمبود آن موجب تغییر رنگ برگ می‌شود. بهترین روش برای رفع کمبود آهن، استفاده از کود کلات آهن است.
تفاوت کود آهن با کود کلات آهن چیست؟
معمولا کودهای کلات آهن شامل Fe-DTPA ،Fe-EDDHA و Fe-EDTA هستند. وقتی کود کلات آهن را در این فرم‌ها به خاک اضافه کنیم بیشتر در دسترس گیاهان قرار می‌گیرد. البته، باید بدانید کود کلات آهن نیز در pHهای بالا نمی‌تواند مدت زیادی در دسترسی گیاه قرار بگیرد. اگر می‌خواهید کود کلات آهن را برای خاک قلیایی (pH بالا) اعمال کنید، بهتر است از فرم Fe-EDDHA استفاده کنید زیرا نسبت به Fe-DTPA و Fe-EDTA بیشتر در دسترس گیاهان قرار می‌گیرد. به طور کلی، در جواب سوال فوق می‌توانیم بگوییم که معمولا کود کلات آهن از کود آهن کلات نشده بهتر است.
کود آهن برای چه گیاهانی مناسب است؟
بسیاری از افراد فکر می‌کنند گیاهان آپارتمانی نیازی به کود شیمیایی ندارند. درحالیکه این گیاهان به دلیل کم بودن خاک گلدان و بودن در محیط منزل به مواد معدنی محدودی دسترسی دارند و جهت تامین ترکیبات مورد نیاز باید به آنها کود داده شود. در ادامه، به بررسی برخی از گیاهانی می‌پردازیم که کود آهن برای آنها مناسب است.
کود آهن برای سانسوریا
سانسوریا یکی از گیاهان آپارتمانی محبوب است که نقش موثری در تصفیه هوا نیز دارد. این گیاه مقاوم علاوه بر سه عنصر اصلی یعنی نیتروژن، پتاسیم و فسفر، به ترکیبات ریزمغذی دیگری مانند آهن نیز احتیاج دارد. بنابراین، اگر از کود حاوی عناصر NPK برای این گیاه استفاده می‌کنید، بهتر است در کنار آن از کود آهن نیز استفاده کنید.
کود آهن برای زاموفیلیا
آهن عنصری ضروری برای زاموفیلیا است که نقش موثری در تقویت ریشه این گیاه دارد. یکی دیگر از خواص کود آهن برای گیاه افزایش کلروفیل و رنگدانه سبز برگ‌های این گیاه است.
کود آهن برای پتوس
پتوس یکی از محبوب‌ترین گیاهان آپارتمانی است که به دلیل شرایط نگهداری آسان و مقاومت آن دربرابر شرایط مختلف در بسیاری از منازل یافت می‌شود. معمولا بیشترین عناصر مورد نیاز این گیاه، پتاسیم، فسفر و نیتروژن هستند اما سلامت این گیاه به ریزمغذی‌های دیگری مانند آهن، مس، روی، منگنز و بور نیز بستگی دارد.
نحوه استفاده از کود آهن برای گیاهان آپارتمانی
جهت استفاده از کود آهن برای انواع گیاهان آپارتمانی مانند زاموفیلیا و پتوس، بهت است خاک آن را آزمایش کنید تا با توجه به کمبود عناصر موجود در خاک از کود آهن استفاده کنید. به طور کلی، حدود نصف قاشق چای خوری از این کود را در یک لیتر آب حل می‌کنند و با آن گیاهان آپارتمانی را آبیاری می‌کنند.
کود آهن برای چه گیاهانی مضر است؟
شاید این سوال در ذهن شما نیز بوجود بیاید که اگر عنصر آهن انقدر برای سلامت گیاهان ضروری است، چرا گیاهان تا جاییکه می‌توانند این عنصر را ذخیره نمی‌کنند تا دچار کمبود آهن نشوند؟ متاسفانه، جذب بیش از اندازه آهن برای گیاهان به شدت خطرناک است و می‌تواند باعث از بین رفتن آن شود.
جمع بندی
آهن یکی از عناصر ضروری مورد نیاز گیاهان مختلف، از جمله گیاهان آپارتمانی است. به طور کلی، کمبود این عنصر منجر به زرد شدن برگ گیاهان مختلف می‌شوند. بنابراین، در صورت مشاهده علائم کمبود آهن، کود آهن برای گیاهان آپارتمانی همچون پتوس، زاموفیلیا و سانسوریا تهیه کنید. توجه داشته باشید که مصرف بیش از اندازه این ماده ممکن است باعث از بین رفتن گیاه شود.
