دهانشویه چیست؟ تنوع مواد غذایی که در طول روز از آنها استفاده می کنیم اعم از مواد غذایی حاوی کربوهیدرات، مصرف نوشیدنی های غیر طبیعی حاوی قند و نوشابه، ممکن است باعث پوسیدگی و از بین رفتن دندان ها شوند، در این میان دهان شویه ها می توانند به عنوان عامل موثر در پیشگیری از این اتفاق عمل کنند، این محلول ها عمدتا دارای خاصیت ضد باکتریایی بوده و علاوه بر جلوگیری از تشکیل پلاک روی دندان به دلیل استفاده از اسانس، بوی بد دهان را به صورت موقت از بین می برند.اما این محصولات حاوی چه موادی هستند؟ سدیم فلوراید در خمیردندان و دهانشویه چه کاربردی دارد؟ در ادامه چند فرمولاسیون برای تولید این محصول را بررسی خواهیم نمود اما نخست لازم است دلیل پوسیدگی دندان را بدانیم.
چه عواملی باعث بروز پوسیدگی در دندان ها می شود ؟
عدم رعایت بهداشت دهان ، مهمتر از آن رژیم غذایی و حتی مرتب بودن دندان ها عوامل موثر در شروع و گسترش پوسیدگی های دندان هستند، به طور عمده افرادی که به کرات از مواد غذایی حاوی قند و کربوهیدرات، شیرینی جات، شکلات و آبمیوه های مصنوعی استفاده می کنند در صورت عدم استفاده از دهانشویه ها ممکن است با مشکلات جدی روبرو شوند.همچنین افرادی که دندان های مرتبی ندارند به دلیل وجود فواصل بین دندان ها و امکان ماندن تکه های غذا در این فواصل مستعد رشد باکتری های دهانی و پوسیدگی هستند. نکته قابل توجه این است که بزاق دهان خود به عنوان عامل ضد پوسیدگی عمل می کند، اما زمانی که با باقیمانده غذاهای موجود در دهان ترکیب می شود خاصیت اسیدی پیدا کرده و خود منجر به خرابی مینای دندان می شود.
بیشتر بخوانید: خمیر دندان از چه موادی تشکیل شده است؟
چند بار در هفته از دهانشویه استفاده کنیم؟
دهان شویه بهتر است روزانه یک بار برای بهداشت دهان و دندان بعد از مسواک استفاده شود، جهت ضد عفونی کردن نقاطی از دهان که مسواک دسترسی نداشته است.
طریقه مصرف دهان شویه:
- دهانشویه مناسب را طبق تجویز پزشک تهیه کنید.
- به مدت زمان غرغره و نگه داشتن محلول در دهان طبق دستور العمل درج شده دقت کنید.
- از قورت دادن آن خود داری کنید.
- بعد از استفاده تا یک ساعت چیزی میل نکنید.
فواید دهانشویه:
- ضد پلاک دندانی
- مانع خرابی و پوسیدگی دندان
- از بین برنده بوی بد دهان
دهانشویه کامل کننده پروسه مسواک زدن است و به تنهایی نمی تواند ضامن سلامتی دندان ها باشد.
نشانه های پوسیدگی دندان چیست ؟
پوسیدگی ممکن است بدون بروز هیچ گونه علائمی نظیر درد یا نشانه های ظاهری باشد اما به طور عمده این علائم شامل موارد زیر می باشد :
- بروز درد شدید به صورت مداوم و بدون دلیل مشخص در دندان
- حس درد مقطعی هنگام نوشیدن مایعات گرم یا سرد یا محصولاتی مثل بستنی و …
- بوی بد یا احساس طعم و مزه بد در دهان
- ایجاد لکه و پلاک روی دندان یا سوراخ شدن و سیاه شدن آن
راههای پیشگیری :
راه های ساده ای برای پیشگیری از از خرابی دندان ها وجود دارد که می تواند شامل:
- بهینه کردن رژیم غذایی و استفاده کمتر از محصولات حاوی قند بالا، خصوصا نوشابه های گازدار و افزایش استفاده از مواد غذایی حاوی کلسیم مانند شیر و لبنیات برای افزایش استحکام و مقاومت دندانها
- اگر از داروهایی استفاده می کنید که خاصیت اسیدی داشته یا سطح بزاق دهان را کاهش می دهند میزان مصرف آب را افزایش دهید
- از خمیردندان های حاوی سدیم فلوراید یا دهانشویه ها حداقل روزی 2 بار استفاده کنید.
- سالی دو بار جهت بررسی وضعیت دندان ها و برای جلوگیری از افزایش پوسیدگی احتمالی به دندانپزشک مراجعه کنید.
دهان شویه استاندارد و انواع آن:
موادی نظیر کلرهگزیدین گلوکونات، تیمول(Thymol)، تریکلوزان، بنزوییک اسید، بوریک اسید، اتیل الکل، گلیسیرین، سوربیتول، سدیم بی کربنات، بوراکس و… در تولید دهان شویه مورد استفاده قرار می گیرند. همچنین با توجه به اهمیت سدیم فلوراید و تاثیر آن در افزایش استحکام دندان و جلوگیری از پوسیدگی این ماده هم به دهانشویه ها و هم به خمیردندان ها اضافه می شود. در این بخش به ترکیبات و فواید دهان شویه ها می پردازیم:
دهانشویه حاوی فلوراید: سدیم فلوراید تاثیر بسزایی در افزایش استحکام دندان و جلوگیری از پوسیدگی دارد از این جهت به دهانشویه ها خمیردندان ها اضافه می شود. فلوراید موجود در این دهانشویه ها با کاهش اسیدی بودن بزاق دهان مانع پوسیدگی و باعث مقاومت دندان ها می شود. از مضرات دهان شویه حاوی فلوراید ایجاد لکه در اثر مصرف مداوم و بیماری های پوکی استخوان می باشد.
دهانشویه آنتی سپتیک: بیشتر جنبه زیبایی دارد و خوشبو کنندگی دارد و به منظور رفع موقت بوی بد دهان استفاده می شود. این دهانشویه حاوی الکل می باشد. مضرات مصرف بیش از حد این محصول به دلیل وجود الکل باعث خشکی، تورم و حساسیت لثه می باشد.
دهانشویه لیسترین : فنول موجود در این دهانشویه ضد پوسیدگی، التهاب لثه و ایجاد پلاک دندانی است.
دهانشویه کلرهگزیدین: این ماده به منظور جلوگیری و از بین بردن بوی بد دهان ،باکتری و پلاک های دندان مورد استفاده قرار می گیرد. در درمان برخی بیماری ها مانند هالیتوز و عفونت های لثه با تجویز پزشک مورد استفاده قرار می گیرد.
از انواع دیگر دهانشویه ها می توان به دهانشویه های حاوی پر اکسید هیدروژن که به دلیل کف کردن وخاصیت سفید کنندگی پر طرف دار است و دهانشویه های سدیم کلرید که برای کاهش التهابات دهان و بهبود زخم های جراحی لثه می تواند مناسب باشد اشاره کرد.
فرمولاسیون دهانشویه:
در ادامه به بررسی سه فرمولاسیون در تولید این محصولات می پردازیم.
1)
| اجزا | قسمت وزنی |
| بنزوئیک اسید | 1 |
| اسانس | 2.5 |
| هگزاکلروفن (Hexachlorophen) | 1.5 |
| کلروفرم | 1.5 |
| الکل طبی | 37.5 |
| گلیسیرین | 56 |
2)
| اجزا | قسمت وزنی |
| بوریک اسید | 1.5 |
| تیمول (Thymol) | 0.1 |
| اکالیپتول | 0.5 |
| متیل سالیسیلات | 0.1 |
| منتول | 0.1 |
| الکل طبی | 30 |
| آب | 67.7 |
3)
| اجزا | قسمت وزنی |
| بنزآلکونیوم کلراید (Benzoalonium Chloride) | 0.2 |
| اسانس | 0.1 |
| اتیل الکل | 20 |
| بوراکس | 2.5 |
| بی کربنات سدیم | 2 |
| سوربیتول | 15 |
| آب | 60 |
برای خرید مواد شیمیایی مورد نیاز کافیست با مشاوران ما در مبتکران شیمی تماس بگیرید
