گلیسیرین و سوربیتول همانند الکل های شیرین دیگری مانند اریتریتول به دسته خاصی از کربوهیدرات ها به نام پلی ال ها تعلق دارند. این ترکیبات دارای مزه شیرینی هستند اما در بدن به صورت شکر متابولیزه نمی شوند و باعث بالا رفتن قند خون نخواهند شد. از این رو در برخی محصولات مخصوص افراد دیابتی به عنوان شیرین کننده مورد استفاده قرار می گیرند. همچنین قابلیت جذب رطوبت را دارند که ویژگی بسیار کاربردی است.
کدامیک شیرین تر هستند؟
شیرینی یک ماده را در مقایسه با ساکارز می سنجند و به صورت درصدی نشان می دهند. به عنوان مثال شیرینی نسبی خود ساکارز برابر با 100 در نظر گرفته شده و شیرینی نسبی ترکیبی مانند آسپارتام که 180 برابر شیرین تر از ساکارز است، 18000 است.
بر این اساس شیرینی نسبی گلیسیرین برابر با 80 و شیرینی نسبی سوربیتول برابر با 60 است در نتیجه گلیسیرین از سوربیتول شیرین تر است و هر دو از ساکارز (شکر) شیرینی کمتری دارند.
کالری کدامیک بیشتر است؟
میزان انرژی یک ماده بر اساس کالری سنجیده می شود. هر گرم گلیسیرین 4.32 ، هر گرم سوربیتول 2.6 و هر گرم ساکاروز 4 کالری انرژی دارند. در مقام مقایسه اگرچه گلیسیرین مقدار اندکی شیرینتر است اما کالری بسیار بیشتری در مقایسه با سوربیتول دارد.
آیا گلیسیرین می تواند یک جایگزین مناسب برای شکر باشد؟
با توجه به اینکه این ماده شیرینی کمتری در مقایسه با شکر دارد و کالری بیشتری نسبت به آن دارد، توصیه می شود که از مقادیر زیاد آن استفاده نشود. تنها مزیتی که به عنوان یک شیرین کننده دارد این است که باعث افزایش قند خون نخواهد شد. از این رو باید سعی کنیم رژیم غذایی خود را بر اساس غذاهای کامل مانند میوه ها، سبزیجات تازه، حبوبات، تخم مرغ، لبنیات، گوشت و ماهی ، آجیل و غلات کامل انتخاب نماییم و ترجیحا از غذاهای فرآوری شده دوری نماییم.
مبتکران شیمی در زمینه تامین عمده انواع مواد شیمیایی فعال است، جهت خرید این مواد می توانید از لینک های زیر استفاده نمایید:
دلیل محوبیت پلی ال ها چیست ؟
پلی ال ها دو ویژگی بارز و عمده دارند : 1- شیرین هستند (و همزمان قند خون را بالا نمی برند) 2- جاذب رطوبت هستند
این دو ویژگی به ظاهر ساده می تواند کاربردهای بسیاری داشته باشد و در تولید محصولات فراوانی مورد استفاده قرار گیرد. به عنوان مثال سوربیتول به دلیل دارا بودن شیرینی مناسب ، کالری پایین و تاثیر نداشتن بر روی قند خون برای استفاده در محصولات مخصوص افراد دیابتی گزینه مناسبی است، هر چند در برخی موارد گلیسرول نیز در این محصولات استفاده می شود اما به دلیل کالری بالاتری که دارد کمتر مورد استقبال است.
جذب رطوبت ویژگی بارز دیگر این الکل قندهاست. از همین رو در محصولات غذایی بسیاری به عنوان نگهدارنده (در واقع با توانایی جذب رطوبت از خشک شدن جلوگیری می نمایند) مورد استفاده قرار می گیرند.
اما کاربرد این ویژگی تنها به محصولات غذایی محدود نمی شود و در بسیاری از محصولات مراقبت پوست و زیبایی نیز کاربرد دارد. در ادامه برخی از ترکیبات حاوی گلیسرول آورده شده اند:
- مرطوب کننده ها
- شامپو
- مایع طرفشویی
- ژل تمیز کننده توالت
- خمیردندان
- پودرلباسشویی
- کرم اصلاح
- دستمال مرطوب
- خوشبو کننده هوا
- شمع
- حشره کش
- رنگ مو
- مواد آرایشی و میکاپ
- همچنین می توان آن را در ترکیباتی مانند شیر تغلیظ شده، پودینگ و غیره یافت.
- میوه ها و سبزیجات فرآوری شده
- غذاهای نیمه آماده مانند ماکارونی، غلات صبحانه و غیره نیز همگی منابعی بالقوه از گلیسیرین هستند.
- ژلاتین
- ضدیخ ها
آیا استفاده از گلیسیرین بدون خطر است ؟
همانند تمامی مواد غذایی دیگر گلیسیرین نیز در برخی افراد باعث ایجاد حساسیت خواهد شد و اگر به میزان زیاد مصرف شود می تواند حتی سمی نیز باشد. اما در مصارف عادی مانند استفاده برای تازه نگهداشتن مواد غذایی و یا شیرین نمودن آنها عموما حساسیتی ایجاد نمی کند. در حقیقت گلیسیرین کمی بیشتر از قند کالری دارد و فقط 60% آن (قند) شیرینی دارد. این به این معنی است که برای به دست آوردن یک میزان شیرینی باید از گلیسیرن بیشتری در مقایسه با قند استفاده نمود. همچنین مانند سایر الکل های قندی ، در مقادیر بالا خاصیت ملینی دارد و می تواند موجب اسهال شود.
کاربرد قابلیت جذب رطوبت توسط سوربیتول
قابلیت جذب رطوبت توسط سوربیتول آن را به یک ملین محبوب تبدیل نموده است. این ماده در روده بزرگ آب را به خود جذب می نماید، همچنین باعث تولید گاز خواهد شد و در نتیجه آن مدفوع حرکت راحتتری در روده خواهد داشت. لازم به ذکر است تمامی داروها باید توسط پزشک تجویز شوند و مصرف خودسر آنها می تواند به مشکلات دیگری بینجامد، پس حتما قبل از مصرف هر نوع دارویی با پزشک مشورت نمایید.
