تفاوت ساخارین و آسپارتام

به طور کلی ساخارین و آسپارتام دو شیرین کننده مصنوعی هستند که در دهه های گذشته بسیار مورد استفاده قرار گرفته اند و از این نظر میزان ایمنی آن ها و تاثیری که بر سلامتی دارند بسیار مهم است. اگرچه سازمان غذا و دارو آمریکا (FDA)، آن ها را در دسته مواد سالم و ایمن قرار می دهد و استفاده از آن ها را در داروها و غذاها را بی خطر اعلام کرده اما گروه های مختلف مصرف کننده و متخصصان بهداشت با این نظر مخالف هستند. در این مقاله به بررسی تفاوت ساخارین و آسپارتام و تاثیر آن ها بر سلامتی بدن می پردازیم.

برخی مطالعات نشان دهنده ارتباطی میان این ترکیبات و سرطان در حیوانات هستند. با این وجود سازمان FDA این گزارشات را رد می کند و به ایمن بودن آن ها تاکید دارد. در این مطالعات شواهد بیشتری برای خطرناک بودن آسپارتام وجود دارد. برای درک این موضوع ابتدا با آسپارتام و ساخارین آشنا می شویم و در نهایت به تفاوت آن ها می پردازیم.

ساخارین چیست؟

ساخارین یک شیرین کننده مصنوعی است که به صورت پودر سفید رنگ بدون بو وجود دارد و حدود ۵۵۰ برابر شیرین تر از شکر است.  مزیتی که نسبت به شکر دارد این است که این ماده هیچ کالری ندارد. از این ترکیب به طور گسترده در تهیه و تولید نوشابه ها و بسیاری از نوشیدنی ها مانند آبمیوه ها استفاده می شود. همچنین از این ماده در تولید خوراکی های شیرین مانند آدامس، برخی داروها مانند شربت ها، خمیردندان و دهانشویه کاربرد دارد.

تفاوت ساخارین و آسپارتام

در ابتدا این ماده به عنوان ماده سرطان زا معرفی و استفاده از آن ممنوع شد. اما در ادامه و با افزایش درخواست نسبت به شیرین کننده ها و ضرورت کنترل میزان کالری بدن، استفاده از آن دوباره مرسوم شد. از آن زمان تا به امروز این ترکیب در مصارف مختلف استفاده می شود. مقدار مجاز مصرف روزانه این ماده حدود ۵ میلی گرم در کیلوگرم است و مصرف در این مقدار هیچ ضرری نداشته و می تواند به کم کردن وزن در نتیجه دریافت کالری روزانه کمتر کمک کند.

آیا ساخارین ایمن است؟

در حدود سال ۱۹۷۰ باور بر این بود که این ترکیب با سرطان مثانه ارتباط دارد و سرطان زاست و این موضوع بر اساس مطالعات بر روی برخی موش های صحرایی به دست آمده بود. اما بعد ها مطالعات انسانی بیشتر نشان داد که هیج گونه ارتباطی میان ساخارین و سرطان مثانه وجود ندارد.

ساخارین به عنوان شیرین کننده

بنابراین می توان ادعا کرد این ترکیب کاملا ایمن بوده و بر سلامتی اثر منفی ندارد. همچنین ساخارین به عنوان شیرین کننده مصنوعی و بدون کالری می تواند موجب افزایش قند خون بدن شود و به عنوان یک جایگزین مناسب برای قند و شکر استفاده شود.

آسپارتام چیست؟

نوع دیگری از شیرین کننده های مصنوعی و بدون کالری است که دارای ساختار آمینواسیدی و آسپارتیک اسید است. این ترکیب نیز بسیار زیاد و به مقدار ۲۰۰ برابر از شکر شیرین تر است. سازمان غذا و دارو آمریکا و همچنین سازمان ملی سرطان آن را یک ترکیب ایمن و بی خطر معرفی می کند. از آن به طور گسترده به عنوان شیرین کننده و جایگزین مناسب برای شکر، در تولید انواع مواد غذایی و همچنین در تولید بسیاری از داروها استفاده می شود.

آیا آسپارتام ایمن است؟

شایعات بسیاری مبنی بر سرطان زا بودن این ترکیب وجود دارد اما تا به امروز هیچ مدرک علمی مبنی بر سرطان زا بودن آن وجود ندارد.

آسپارتام به عنوان شیرین کننده

اما گزارشات اخیر نشان می دهد مقدار مصرف ۴۰ میلی گرم از آن به صورت روزانه کاملا ایمن بوده وهیچ گونه نگرانی نخواهد داشت.

بیشتر بخوانید: انواع شیرین کننده ها در صنایع غذایی

تفاوت ساخارین  وآسپارتام

اولین و مهم ترین تفاوت این دو ماده در فرمول و ساختار شیمیایی آن هاست. فرمول شیمیایی ساخارین C7H5NO3S است در حالیکه فرمول شیمیایی آسپارتام C14H18N2O5 است. آسپارتام دارای ساختار آمینواسیدی است در حالیکه ساخارین فاقد ساختار آمینو اسیدی می باشد.

تفاوت ساخارین و آسپارتام

از تفاوت های دیگر این دو ماده پایداری حرارتی آن ها است. پایداری حرارتی ساخارین بالا بوده و با مواد غذایی دیگر واکنش نمی دهد و مواد جدید تولید نمی کند بنابراین از آن در انواع غذاهای گرم و سرد می توان استفاده کرد. اما پایداری حرارتی آسپارتام پایین و در حرارت های بالا ممکن است با مواد غذایی واکنش بدهد؛ به همین دلیل نمی توان از آن در غذاهای پخته استفاده کرد. هر دو ترکیب به عنوان شیرین کننده استفاده می شوند اما میزان شیرین کنندگی ساخارین بیشتر از آسپارتام است.

کدام یک ایمن و بهتر هستند؟

آسپارتام یک ترکیب غیر ساکاریدی و حاوی کالری است و یک شیرین کننده مغذی به حساب می آید. در صورتی که ساخارین یک شیرین کننده بدون کالری است و مواد مغذی کمتری دارد. پس با احتساب میزان کالری می توان ساخارین را از آسپارتام بهتر دانست.

جمع بندی

ساخارین و آسپارتام دو شیرین کننده مصنوعی هستند که میزان شیرین کنندگی آن ها ۲۰۰ برابر بیشتر از شکر است و بدون کالری هستند. میزان ایمنی و ارتباط آن ها با سلامت بسیار مورد بررسی قرار گرفته است. تا به امروز هیچ خطری برای این دو ماده گزارش نشده و مورد تایید FDA آمریکا هستند. تفاوت ساخارین و آسپارتام در فرمول و ساختار شیمیایی، میزان شیرین کنندگی و پایداری حرارتی آن ها است. از هر دو این ترکیب در بسیاری از نوشیدنی ها مانند آبمیوه و نوشابه،‌ در خوراکی ها مانند آدامس و پاستیل و بسیاری از داروها استفاده می شود. میزان ۵ میلی گرم در کیلوگرم برای ساخارین و ۴۰ میلی گرم در کیلوگرم برای آسپارتام در روز مجاز است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *