فرمولاسیون چسب ، فرمول انواع چسب ها

چسب (Adhesive) قطعا یکی از کشفیات مهم بشر است. در ادامه به معرفی و ارائه فرمولاسیون برای برخی از چسب ها در مقیاس آزمایشگاهی و پایلوت می پردازیم. امروزه فرمول چسب ها را بر اساس نحوه ساختشان به دو دسته  پایه پلیمری و حساس به فشار تقسیم بندی می کنند، همچنین دسته بندی های دیگری نیز وجود دارند که عبارتند از:

بی هوازی	کازئین
سیانواکریلات	دکسترین
رسانای الکتریکی	گرما ذوب
فنولی	پلاستیسول
پلی وینیل استات	واکنش پذیر
مبتنی بر حلال	ترموست
مبتنی بر آب (پایه آب)	چسب یووی

فرمول چسب های حساس به فشار

این چسب ها حاوی اکریلیک ها، لاستیک/لاتکس یا سیلیکون هستند. به هیچگونه حلال، آب و یا گرما برای چسبیدن نیاز نداشته و تنها به یک فشار کم برای چسبیدن به کاغذ، شیشه، چوب، پلاستیک و یا فلز نیاز دارند.

در جدول زیر نمونه ای از فرمولاسیون چسب حساس به فشار را می توان دید:

اجزا	قسمت وزنی
کائوچوی خاکستری (احیا شده)	100
رزین هیدروکربنی	15-25
پلاستی سایزر هیدروکربنی	15-25
رنگدانه	15-25
اکسید روی	20-30
حلال نفتا	به مقدار نیاز

فرمولاسیون چسب های پایه پلیمری

چسب های دارای پایه پلیمر به پلی استر، پلی اورتان، اکریلات و اپوکسی ها تقسیم بندی می شوند. این نوع چسبها برای چسباندن چوب بسیار عالی هستند اما برای مصارف بسیار دیگری نیز مورد استفاده قرار می گیرند.

فرمول چسب پایه اپوکسی – پلی آمید (درزگیر و ترکیبی برای استفاده در قایق)

اجزا	قسمت وزنی
رزین اپوکسی مایع	100
هاردنر اپوکسی (ورسامید)	80
تری فنیل فسفیت	10
کربنات کلسیم	50
سیلیکاژل	5
الیاف شیشه	به مقدار مورد نیاز

فرمول چسب مقاوم در برابر ضربه

اجزا	قسمت وزنی
قسمت الف
رزین اپوکسی	10
بنتونیت	0.4
متیل الکل	0.2
دی اکسید تیتانیوم	1
کربنات کلسیم	2.8
قسمت ب
پلی آمید	6
بنتونیت	0.4
متیل الکل	0.1
کربنات کلسیم	10.5
کربن	0.3

فرمولاسیون چسب کازئین

این نوع چسب از پروتئین شیر (کازئین) ساخته می شود و بسیار هم قوی است که در مقابل آب مقاوم است و از دوران قدیم در ساخت سازهای موسیقی، بطریها، مبلمان و غیره استفاده می شود.

اجزا	قسمت وزنی
فرمول 1
کازئین	100
آب	150
سدیم هیدروکسید	11
آب	50
کلسیم هیدروکسید	30
آب	20
فرمول 2
کازئین	200
آب	200
آهک هیدراته	25
آب	100
سیلیکات سدیم	70
کلرید مس	2
آب	40

چسب دکسترین

حتی اگر برای یک بار هم که شده یک کتا خوب خوانده باشید حتما با چسب های دکسترین برخورد داشته اید. این نوع چسب با نشاسته ساخته می شود. فرمولاسیون آن را در زیر می توانید ببنید:

اجزا	قسمت وزنی
دکسترین	4
کلسیم کلرید	1
آب	10

چسب پایه آبی

چسب های پایه آبی معمولا بافتی شبیه به سیمان داشته و معمولا در بتن های تزئینی مورد استفاده قرار می گیرند. همچنین می توان آن ها را در بسته بندی محصولات، بطری و ساخت مبلمان یافت.

نمونه ای از فرمول چسبهای پایه آبی:

اجزا	قسمت وزنی
آب	500
بی کربنات سدیم	0.65
نشاسته	320
هیدروژن پراکسید (12 درصد حجمی)	10
سدیم هیدروکسید 40%	80
اسید اولئیک	0.65
آب	80

چسب های گرما ذوب

این محصول ابتدا حرارت داده می شود تا ذوب شده و سپس خنک می شود تا سفت شده و مواد را به یکدیگر بچسپاند.

اجزا	قسمت وزنی
نیترات سلولز	7.5
الکل	9.2
تولوئن	2.7
بوتیل فتالات	5.9
اتیل استات	29.4
رزین آلکید	2.7
رزین سنتزی	12.3
حلال نفتا	4.5

چسبهای پلی وینیل استات (PVA)

چسب های سفید استاندارد مانند چسب چوب از نوع پلی وینیل استات هستند. این محصولات برای انجام پروژه های دستی بسیار مناسب هستند اما می توان از آنها برای کارهایی که نیاز به قدرت بیشتری دارند نیز بهره برد.

اجزا	قسمت وزنی
رزین پلی وینیل استات	67.70
اتیل سلولز	15.63
دی اتیل فتالات	16.67
دمای ذوب	105 تا 125 درجه سانتیگراد

جمع بندی

دقت داشته باشید علاوه بر دسته بندی ها و فرمولاسیون هایی که در بالا ارائه شدند موارد دیگری نیز وجود دارند. این فرمولاسیون ها توسط نگارنده در آزمایشگاه مورد راستی ازمایی قرار نگرفته اند و ممکن علی رغم استفاده از منابع معتبر و قابل اعتنا برخی از آنها در نسبت های ارائه شده دارای خطا باشند. همواره در هنگام کار با مواد شیمیایی نکات ایمنی را رعایت نموده و حتما MSDS مواد را مطالعه کنید.

خرید مواد شیمیایی مختلف در مبتکران شیمی : با ما تماس بگیرید. 

منبع برای مطالعه بیشتر: https://www.britannica.com/technology/adhesive