گسترش و تغییر رژیم های غذایی تا به امروز چه تاثیثری بر سرانه مصرف مواد غذایی در ایران و جهان تا به امروز داشته است ؟ با توجه به روند فعلی پیش بینی ما از آینده چه خواهد بود ؟ در این قاله قصد داریم به این پرسش ها بپردازیم.
.
مصرف غذا در کیلو کالری (Kcal) به ازای هر سرانه در روز، یک متغیر کلیدی است که برای اندازه گیری و ارزیابی تکامل وضعیت غذایی جهانی و منطقه ای استفاده می شود.
تجزیه تحلیل داده های FAOSTA نشان میدهد که انرژی رژِیم غذایی(Kcal) که به ازای هر سرانه در روز محاسبه می شود به طور قابل توجهی در سطح جهان افزایش پیدا کرده.
در دسترس بودن کالری در اواسط دهه1960 تا اواخر دهه 1990 در کل جهان به حدود 450 کیلوکالری در روز می رسد و در کشورهای در حال توسعه بیش از 600 کیلوکالری در روز اختصاص میابد.
عرضه انرژی در سرانه به طور چشمگیری در شرق آسیا (تقریبا 1000 کیلوکالری در هر سرانه در روز، عمدتا در چین) و در منطقه خاورمیانه / شمال آفریقا (بیش از 700 کیلوکالری در هر سرانه در روز) افزایش یافته است.
2020 |
2015 |
1997-1999 |
1984-1986 |
1974-1976 |
1964-1976 |
Region |
3050 |
2940 |
2803 |
2655 |
2435 |
2358 |
world |
2980 |
2850 |
2681 |
2450 |
2152 |
2054 |
Developing countries |
3170 |
3090 |
3006 |
2953 |
2591 |
2290 |
Near East and North Africa |
2540 |
2360 |
2195 |
2057 |
2079 |
2058 |
Sub-saharan Africa |
3140 |
2980 |
2824 |
2689 |
2546 |
2393 |
Latin America and the caribbean |
3190 |
3060 |
2921 |
2559 |
2105 |
1957 |
East Asia |
2900 |
2700 |
2403 |
2205 |
1986 |
2017 |
South Asia |
3500 |
3440 |
3380 |
3206 |
3065 |
2947 |
Industrialized countries |
3180 |
3060 |
2906 |
3379 |
3385 |
3222 |
Transition countries |
الگوهای و روند سرانه مصرف مواد غذایی در جهان :
با توجه به جداول به نظر می رسد که جهان در مصرف مواد غذایی پیشرفت قابل توجهی داشته است
رشد مصرف غذایی با تغییرات ساختاری و تغییر در رژیم غذایی همراه است.
جدول 1 نشان میدهد که مصرف فعلی از 2681 کیلو کالری به ازای هر سرانه در روز در کشورهای در حال تغییر به 2906 کیلو کالری در روز و در کشورهای توسعه یافته صنعتی به 3380 کیلوکالری در روز رسیده است.
داده های موجود در جدول 2 نشان میدهد که عرضه سانرژی سرانه از منابع حیوانی و گیاهی در کشورهای در حال توسعه اقتصادی کاهش یافته است در حالی که در کشورهای توسعه یافته صنعتی اقزایش یافته است. (جدول1)
1997-1999 |
1987-1989 |
1977-1979 |
1967-1969 |
Region
|
||||||||
A |
V |
T |
A |
V |
T |
A |
V |
T |
A |
V |
T |
|
337 |
2344 |
2681 |
242 |
2248 |
2490 |
184 |
2070 |
2254 |
161 |
1898 |
2059 |
Developing Countries |
671 |
2235 |
2906 |
941 |
2455 |
3396 |
893 |
2507 |
3400 |
780 |
2507 |
3287 |
Transition Countries |
943 |
2473 |
3380 |
950 |
2333 |
3283 |
906 |
2206 |
3112 |
871 |
2132 |
3003 |
Industrialized Countries |
T,total Kcal ; V Kcal of Vegetable origin ; A,Kcal of animal origin (including fish products)
روند مشابهی برای دسترسی به پروتئین ها مشهود است.
در کشورهای توسعه یافته و صنعتی ، افزایش یافته است، اما در کشورهای در حال توسعه کاهش یافته است.
اگر چه عرضه جهانی پروتئین افزایش یافته است، توزیع افزایش در عرضه پروتئین نابرابر است. عرضه سرانه پروتئین گیاهی در کشورهای در حال توسعه کمی بالاتر است، در حالی که عرضه پروتئین حیوانی در کشورهای صنعتی سه برابر شده است.
سهم انرژی که از رژیم غذایی غلات بدست می آید در طول زمان نسبتا پایدار باقی مانده که غلات تقریبا 50% انرژی مورد نیاز را در غذا تامین میکند.
تجزیه وتحلیل ها نشان میدهد که مصرف انرژی در رژیم غذایی کشورهای در حال توسعه کاهش یافته است در حالی که سهم انرژی حاصل از قلات از 60 تا54 % در مدت 10سال کاهش یافت هاست.(شکل1)
بیشتر این روند رو به پایین مربوط به غلات ، به ویژه گندم و برنج است و غذاهای کمتری در کشورهای ثروتمندی مانند برزیل وچین در طی 30 سال اینده کاهش میابد.
شکل 2 تغییرات ساختاری رژیم غذایی کشورهای در حال توسعه را در طول 30-40 سال گذشته و پیش بینی های فائو در سال 2030 را نشان میدهد.
.
شکل2 (کالری کالاهای عمده در کشورهای در حال توسعه)