شیر سویا

شیر سویا چیست ؟ این محصول را از کجا بخریم؟ خواص آن در بدنسازی چیست؟ آیا استفاده از این ماده در دوران بارداری مفید است؟ تاثیر این ماده بر لاغری و یا چاقی چیست؟ مصرف آن چه خاصیتی برای کودکان دارد؟ طریقه مصرف و طرز تهیه آن در منزل چگونه است؟ در ادامه ی متن با ما همراه باشید تا علاوه بر پاسخ به سوال های فوق با مضرات و خواص شیر سویا بیشتر آشنا شوید.

 این ماده از طریق خیساندن دانه های این گیاه ، جوشاندن ، مخلوط کردن و در نهایت صاف کردن دانه های باقی مانده به دست می آید. محصول فوق حاصل یک امولسیون پایدار از روغن ، آب و پروتئین است که با نام شیر سویا شناخته می شود.
این ماده یک نوشیدنی رایج در اروپا و آمریکای شمالی در قرن 21 به حساب می آید و مصرف آن
 همراه با ترکیبات گیاهی ای مانند شیر بادام، شیر برنج و… می تواند برای افرادی که گیاهخواری می کنند و یا به محصولات لبنی که دارای لاکتوز هستند حساسیت دارند ، جایگزین مناسبی باشد.

نوشیدنی فوق محبوب ترین محصول غیر لبنی است و برخلاف نوشیدنی های لبنی دارای لاکتوز نمی باشد در نتیجه همانطور که گفته شد برای کسانی که به لاکتوز حساسیت دارند ماده ای بسیار مفید و مغذی به حساب می آید.
ترکیب فوق از نظر خواص موجود در شیر، مانند نوع گاوی می باشد و به همان اندازه دارای کلسیم ، ویتامین A،D و پروتئین است
.

از خواص این محصول می توان به فاقد کلسترول بودن آن، کم چرب بودن و سلامتش برای قلب اشاره نمود.

تاریخچه:

این نوشیدنی توسط چینی ها در قرن 11 ام کشف شد اما استفاده از آن در سوپ و نوشیدنی ها در قرن های اخیر رواج بیشتری پیدا نموده است.
به دلیل هم پوشانی نام شیر بر روی این محصول بسیاری از افراد این محصول را با شیر گاو مقایسه می کنند در حالی که این ترکیب کاملا گیاهی است و رنگ آن نسبت به رنگ نوع گاوی کدرتر است و از نظر طعم و مزه هیچ شباهتی به نوع حیوانی ندارد.
این نوشیدنی عموما در کشور چین رایج تر است اما در بعضی کشورها برای معادل نام آن قوانینی وضع کرده اند برای مثال در اتحادیه اروپا “شیر” واژه ای است که منحصر به مایع سفید رنگی است که از جانوارن پستاندار بدون افزودن هیچ گونه افزودنی تولید می شود و اغلب تنها، شیر گاو در بسته بندی، به نام “شیر” مجاز است.

به طور کلی هر شیری باید با نام حیوانی که آن شیر از آن تولید می شود نام گذاری شود مثلا شیر بز، گوسفند و…
در چنین حوزه هایی تولید کنندگان شیر های گیاهی معمولا محصولات خود را با نام نوشیدنی سویا به بازار عرضه میکنند.
این ماده هم خاصیت دارویی دارد و هم از نظر پروتئین منبعی بسیار کامل و غنی است زیرا به دلیل وجود اسید آمینه های ی مانند میتونین و سیستئین بسیار شبیه به گوشت می باشد.

خواص شیر سویا

 

روش تولید:

در زیر ارزش غذایی شیر سویا در 100گرم از آن را بیان کرده ایم:

انرژی: 54 کالری

کربوهیدرات: 6.28 گرم

شکر: 3.99 گرم

پروتئین: 3.27 گرم

چربی: 1.75 گرم

فیبر: 0.6 گرم

اب: 88 گرم

ویتامین ها:

D,K,C,B,A

موادمعدنی: کلسیم-منیزیم-فسفر-پتاسیم-سدیم

مصرف یک فنجان از این نوشیدنی, (243میلی لیتر) ، دارای 80کالری انرژی، 4گرم کربوهیدرات ، 4گرم چربی و 7گرم پروتئین است.
همچنین این ترکیب حدود 10 الی 45 درصد از ویتامین های A,B,D و همچنین کلسیم و منیزیم را نیز دارا می باشد.
کیفیت ، عطر و طعم آن نیز با توجه به مقدار سویا مصرفی در تولید آن ارزیابی می شود.
در چین ویژگی هایی مانند رنگ آن، سفید بودنش و ظاهر خامه ای آن حائز اهمیت است.
اما در ایالات متحده آمریکا مصرف کنندگان بیشتر به طعم و شیرین بودن آن اهمیت می دهند و تمایل دارند طعمی شبیه به وانیل داشته باشد.

در گروه های مختلف سنی این نوشیدنی فواید مختلفی دارد مانند:

برای کودکان و نوزادان : تقویت دستگاه گوارش

خانم ها ( در بارداری) : کاهش ریزش مو و افزایش ضخامت مو

 آقایان : کاهش استرس های عصبی

یکی از ویژگی های حائز اهمیت محصولات سویا این است که این مواد ویژگی هایی فراتر از یک ماده غذایی دارند و خواص دارویی آن ها نیز بسیار زیاد می باشد .

همچنین سویا فیبر بسیار بالایی دارد که حجم مدفوع را بالا و کلسترول را پایین می ‌آورد. در نتیجه، مصرف‌ کنندگان آن دچار یبوست نمی ‌شوند و خطر بیماری‌ های ناشی از یبوست و سرطان روده در آن ها کاهش می ‌یابد.

همانطور که می دانید خواص اصلی سویا مربوط به ایزوفلاونوئیدهایی است که خاصیت آنتی اکسیدانی دارند و دارای خاصیت فیتواستروژنیک هستند. بنابراین علاوه بر پروتئین بالایی که در این ماده دارد وجود دو خاصیت آنتی‌ اکسیدانی و فیتواستروژنیک آن، سبب شده تا محصول فوق ارزش غذایی بالایی پیدا کند.

از فواید دیگر این ماده می توان به کاهش بیماری های قلبی ، کاهش کلسترول خون و پوکی استخوان ، کنترل وزن و کاهش عوارض یائسگی اشاره نمود.

مطالعاتی که در سال 2017 انجام شد تاثیر مثبت مصرف این ترکیب بر روی بیماری های قلبی را مورد بررسی قرار دارد. در این تحقیق سطح كلسترول LDL به میزان 3 تا 4 درصد در بین مصرف کنندگان این نوشیدنی در طی شش هفته كاهش یافت.

فواید این ماده در بدنسازی

به دلیل ارزش غذایی بالای این محصول، مصرف شیر سویا در بدنسازی و رژیم های غذایی مربوط به آن ، توصیه می شود. با این حال شیر معمولی به دلیل داشتن پروتئین های کازئین و پنیر می تواند بسیار مقوی تر باشد.

مصرف این نوشیدنی و کاهش عوارض یائسگی:

عوارض یائسگی از جمله پوکی استخوان به دلیل کمبود یا عدم ترشح هورمون استروژن ایجاد میشود .

همانطور که در بالا گفته شد محصول فوق دارای موادی به نام فیتواستروژن بالا و استروژن پایینی می باشد.
ماده فیتو استروژنی که در این نوشیدنی وجود دارد باعث می شود که حالتی را در بدن ایجاد کند که گویی استروژن در بدن وجود دارد و از پوکی استخوان که از عوارض یائسگی است جلوگیری می کند البته این نکته قابل توجه است که مصرف این نوشیدنی باید قبل از دوران یائسگی صورت پذیرد.

شیر سویا و پوکی استخوان:

پوکی استخوان به بیماری خاموش معروف است که در دراز مدت علائم آن ظاهر می شود و معمولا زمانی که افراد دچار شکستگی استخوان می شوند متوجه بیماری خود می شوند. در اغلب موارد درمان و ترمیم استخوان شکسته شده در این افراد امکان پذیر نمی باشد.

با این حال استفاده از محصول فوق به دلیل داشتن مقادیر بالایی از کلسیم می تواند در محکم نمودن و جلوگیری از بیماری پوکی استخوان مفید واقع شود.

خواص شیر سویا در بارداری

محققان بر این باورند زنانی که از طریق کاشت تخمک بارور شده اند با مصرف این نوشیدنی عمل باروری آن ها تا 6 برابر موفقیت آمیز تر از کسانی است که از این ماده استفاده ننموده اند.
اگر بخواهیم این آمار را از طریق ارقام اعلام کنیم باید بگوییم احتمال باروری کسانی که این ترکیب را مصرف کرده اند 50 درصد و کسانی که مصرف نکرده اند 9 درصد بوده است.
همچنین این ترکیب احتمال سقط جنین را نیز کاهش میدهد.

خواص شیر سویا

مضرات :

مصرف این نوشیدنی ممکن است موجب ایجاد حساسیت شود. بنابراین توصیه می شود هنگامی که از این ماده برای اولین بار استفاده می کنید ممکن است دچار کهیرهای پوستی و گرفتگی صدا شوید( مانند وقتی که افراد به گوجه فرنگی و بادمجان حساست دارند).

آیا مصرف این ماده بهتر از شیر گاو است؟

از نظر کالری: این ماده کالری پایین تری نسبت به نوع گاوی آن دارد. این ماده دارای 26 کالری در 100 میلی لیتر می باشد. در حالی که شیر پرچرب دارای 63 کالری، نیمه چرب 46 کالری و نوع کم چرب 32 کالری در 100 میلی لیتر می باشد.

از نظر میزان عناصر مفید برای بدن: مقدار کلسیم نوع گاوی و سویا یکسان و دارای حدود 120 میلی گرم در هر 100 میلی لیتر می باشد (توجه نمایید اگر این نوشیدنی را در خانه تهیه کنید شیر سویا شما فاقد کلسیم خواهد بود. اما تولید کنندگان این نوشیدنی محصول ساخته شده را در نهایت با کلسیم تقویت می نمایند تا خواص آن با نوع گاوی تقریبا برابری نماید). سویا از نظر میزان ویتامین K بیشتر از نوع گاوی است اما از نظر میزان ویتامین هایی نظیر B12 و B2  کم تر است.

آیا مصرف این ماده برای همه ی افراد می تواند مناسب باشد؟

در افرادی که حساسیت به لاکتوز دارند این ماده می تواند جایگزین مناسبی باشد. در تمام افراد مصرف این ماده نمی تواند مناسب باشد زیرا گزارش هایی مبنی بر حساسیت زا بودن آن به دست آمده است.

شیر سویا می تواند یک جایگزین مناسب برای لبنیات در کودکان باشد. با این حال NHS (سازمان بهداشت ملی) توصیه می کند پیش از مصرف آن حتما با پزشک مشورت نمایید تا اطمینان خاطر حاصل نمایید که کودکان به میزان کافی مواد مغذی را از رژیم غذایی روزانه ی خود دریافت می کنند.

این سازمان همچنین به افراد مبتلا به کم کاری تیروئید و زنانی که مبتلا به سرطان سینه هستند توصیه می کند که مصرف سویای خود را به حداقل برسانند.

تاثیر این ماده بر چاقی و لاغری چیست؟

گنجاندن این ماده به عنوان بخشی از برنامه رژیم غذایی شما می تواند به سرکوب اشتها کمک کرده و بر لاغری تاثیر مثبت داشته باشد. مهم ترین مزیت استفاده از این ترکیب کمتر بودن کالری و قند آن نسبت به لبنیات حیوانی است.  در لبنیات مقدار لاکتوز معادل با 12 گرم شکر در هر وعده ی مصرفی می باشد در حالی که ماده ی فوق تنها شامل نیمی از این مقدار است.

یک فنجان از ماده ی فوق حدود 3 گرم فیبر ، یعنی 12٪ از نیاز روزانه شما را تأمین می کند. افزایش فیبر می تواند منجر به ایجاد حس سیری در فرد شود و جابه جایی مواد غذایی را در دستگاه گوارش تسهیل نماید.

برخلاف چربی لبنیات حیوانی که بسیار اشباع شده و مستعد تشکیل رسوب در بدن است ، چربی سویا برای بدن مفید است.

چربی اشباع نشده موجود در این ماده نه تنها از افزایش چربی خون جلوگیری می کند بلکه باعث مهار جذب کلسترول نیز می گردد. علاوه بر این محصول فوق به دلیل داشتن فیتواسترول، از رسوب چربی در بدن جلوگیری می کند.

مقایسه با سایر شیر های گیاهی (نارگیل ، بادام و…)

شیر سویا با داشتن هر 9 اسید آمینه توانسته است ماده ای غنی از پروتئین به حساب آید و در دارا بودن کربوهیدرات و چربی ها متعادل باشد. با این حال از نظر پروتئین می توان شیر بادام را بهترین گزینه دانست. این ماده کالری کمتری دارد اما با مصرف هر فنجان از آن به شما 2 گرم پروتئین می دهد ( برخی از تولید کنندگان این محصول به منظور بالا بردن پروتئین در نوشیدنی های بادام خود، از پروتئین نخود استفاده می کنند)

شیر برنج نیز از دیگر گزینه های محبوب محصولات گیاهی به حساب می آید. این محصول فاقد پروتئین است اما کربوهیدرات و کالری بالایی دارد . شیر نارگیل نیز با دارا مقدار چربی نسبتا بالا (حدود 4 گرم در هر لیوان) و هفت برابر چربی اشباع (3.5 گرم) فاقد پروتئین می باشد.

در جدول زیر می توانید مقایسه ی انواع نوشیدنی های گیاهی را از نظر میزان پروتئین، چربی، کربوهیدرات و… مشاهده نمایید

مقایسه ی انواع نوشیدنی های گیاهی با شیر سویا

طریقه ی مصرف:

طبق گفته ی مرکز تحقیقات سرطان آمریکا (AICR)، مصرف روزانه دو وعده محصولات حاوی سویا (از جمله این نوشیدنی ) توصیه می شود. با این حال در برخی گزارشات منتشر شده توسط همین سازمان حداکثر سه وعده در روز مصرف محصولات حاوی سویا نیز بی خطر گزارش شده است.

طرز تهیه ی این ماده در خانه

مواد مورد نیاز 1/2 لیوان سویای زرد (80 گرم)

4 لیوان آب (1 لیتر)

1/2 قاشق چایی خوری وانیل (اختیاری)

4 خرما (اختیاری)

  • به مدت حداقل 12 ساعت  دانه های سویا را در آب خیس بخیسانید.
  • سپس پوست رویین آن را جدا نمایید.
  • حدود 3 لیوان آب (750 میلی لیتر) به دانه های پوست کنده اضافه کنید و هم بزنید تا خوب مخلوط شود و تقریبا نرم گردد.
  • مخلوط حاصله را صاف نمایید.
  • مخلوط را در یک قابلمه بریزید ، 1 لیوان آب (250 میلی لیتر) به آن اضافه کنید. قابلمه را روی اجاق گاز روی حرارت زیاد قرار دهید تا به جوش آید. کف به وجود آمده بر روی مخلوط را مرتبا هم بزنید.
  • بعد از به جوش آمدن، مخلوط را بر روی شعله ی متوسط قرار دهید و به مدت 20 دقیقه مرتبا هم بزنید.
  • بگذارید مخلوط خنک شود. در این مرحله می توانید افزودنی هایی مانند وانیل و خرما را اضافه نمایید.
  • می توانید این ماده را به مدت چهار یا پنج روز در یک ظرف در بسته در یخچال نگهداری نمایید.


سوالات متداول در مورد شیر سویا

آیا شیر سویا مضر است؟

خیر به هیچ وجه!! اگر از بروز حساسیت در برخی افراد چشم پوشی کنیم این ماده برای سلامتی مشکلی ایجاد نخواهد کرد. طبق تحقیقات این نوشیدنی یک غذای کامل به حساب می آید و دارای خواص آنتی اکسیدانی ، ضد التهابی و محافظت کننده ی قلب است

آیا مصرف شیر سویا مفید است؟

بله، تحقیقات نشان می دهد که غذاهای حاوی سویا نه تنها در رژیم های پیشگیری از سرطان نقش دارند ، بلکه مصرف 25 گرم پروتئین سویا در روز می تواند به کاهش کلسترول LDL (کلسترول بد) کمک کند.

مصرف این ماده برای مردان چه خاصیتی دارد؟

مصرف غذاهای حاوی سویا برای آقایان می تواند مفید باشد.در حقیقت ، برخی مطالعات نشان می دهد که مصرف ایزوفلاون های سویا (مواد شیمیایی گیاهی که بخشی از فیتواستروژن ها هستند) با کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات همراه است.

شیر سویا را از کجا بخریم؟

اگر خودتان نمی خواهید این نوشیدنی را در منزل تهیه کنید، می توانید آن را از سوپر مارکت های موجود در سطح شهر خریداری نمایید. توجه داشته باشید که این نوشیدنی توسط تولید کنندگان با ویتامین ها و مواد معدنی غنی می شود تا ارزش غذایی بالاتری داشته باشد. در نتیجه با نوشیدنی ای که در منزل تهیه می نمایید ارزش غذایی متفاوتی خواهد داشت. از برند های فعال در فروش این محصول در ایران می توان به موارد زیر اشاره نمود:

  • ماندا سوی
  • وی سوی
  • فِرِش سوی

و…

برای فروش و خرید مواد شیمیایی با ما همراه باشید.

4 نظر برای «شیر سویا چیست | آشنایی با مضرات و خواص شیر سویا»

  • اباصلت می‌گوید:

    سلام وقت بخیر
    کسی که سنگ کلیه داره،میتونه شیر سویا استفاده کنه؟

    • مبتکران می‌گوید:

      سلام وقت شما هم بخیر، شیر های گیاهی مانند شیر سویا، شیر بادام و غیره حاوی اگزالات بالایی هستند که برای بیمارن سنگ کلیه مصرف این ماده باید محدود باشد. از سوی دیگر پزشکان توصیه می کنند بیمارانی که با محدودیت در مصرف پروتئین مواجه هستند، بهتر است پروتئین مورد نیاز خود را به جای محصولات حیوانی از محصولات گیاهی تامین کنند. لذا در این خصوص بهتر است با پزشک متخصص مشورت نمایید.

  • زهراسادات صدر می‌گوید:

    سلام از ارائه اطلاعات بسیار خوب ومفیدتان سپاسگزاریم، فقط یک سوال دارم که اگر امکان دهرد مرا راهنمایی فرمایید، من دچار غلظت خون از نوع بالابودن فاکتورهای پروتئینی خون هستم و تاکنون مشکلاتی را برایم در لخته شدن خون ایجادکرده، چنانچه از این شیر استفاده کنم باتوجه به وجود پروتئین وویتامین کای شیر ایا در دراز مدت میتواند برایم مشکل افرین باشد؟ باتشکر ۔

    • مبتکران می‌گوید:

      سلام. لطفا با پزشک در این مورد مشورت نمایید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *